Ρήξη μηνίσκου

Η ρήξη μηνίσκου δεν αποτελεί «προνόμιο» των νεαρών ηλικιών. Αντιθέτως αναγνωρίζεται πολύ πιο συχνά σε μεσαίες ηλικιακές ομάδες μεταξύ 40 και 65 ετών, ως αποτέλεσμα ενός μακροχρόνια επώδυνου γόνατος που δεν υποχωρεί με τα απλά συντηρητικά μέσα (ανάπαυση, εφαρμογή ψυχρών επιθεμάτων, λήψη παυσίπονων).

Οι μηνίσκοι – έσω και έξω – αποτελούν συνδεσμικές δομές του γόνατος που σκοπό έχουν να εξομαλύνουν την ανομοιομορφία των επιφανειών του μηρού και της κνήμης που έρχονται σε επαφή. Έχουν ημισεληνοειδές σχήμα (εξ ου και μηνίσκος) και λειτουργούν ως αποσβεστήρες κραδασμών (αμορτισέρ) για το γόνατο.

Η συχνότερη αιτία της ρήξης μηνίσκου είναι αδιαφιλονίκητα ο τραυματισμός του γόνατος.

Η υπερβολική στρέβλωση της άρθρωσης οδηγεί τις συνδεσμικές δομές του γόνατος στο να υπερβούν τις αντοχές τους και να υποστούν – αρχικά – εσωτερικές φθορές (ενδοπαρεγχυματική ρήξη Grade I) που αποτελούν και την απαρχή του προβλήματος.

Αρχικά, μπορεί τα συμπτώματα να υποχωρήσουν αλλά εφόσον η βλάβη έχει δημιουργηθεί, τότε είναι σχεδόν βέβαιο ότι στο μέλλον θα επανεμφανιστεί το πρόβλημα με εντονότερη κλινική εικόνα.

Η συχνή άνοδος – κάθοδος κλίμακας, τα συχνά γονατίσματα για πολλή ώρα και η άρση βάρους από τα γόνατα είναι ακόμα μερικές αιτίες για να τραυματιστεί ανεπανόρθωτα ο μηνίσκος.

Επίσης, όλου του είδους οι αθλοπαιδιές δυνητικά μπορούν να οδηγήσουν σε τραυματισμό των μηνίσκων.

Το συχνότερο σύμπτωμα σε μια οξεία ρήξη μηνίσκου είναι ο έντονος πόνος με συνοδό οίδημα του γόνατος και αδυναμία κίνησης της άρθρωσης. Η συλλογή υγρού (συνήθως αιμορραγία) εντός της άρθρωσης είναι ο κανόνας και πολλές φορές το γόνατο «μπλοκάρει», με αποτέλεσμα να μην μπορεί ο ασθενής να κάνει οποιαδήποτε κίνηση  ή να φορτίσει το τραυματισμένο πόδι.

Στην περίπτωση που η ρήξη είναι χρόνια, δηλαδή έχει ξεκινήσει από παλιά και έχει προχωρήσει ως προϊόν φθοράς μέσα στο χρόνο, τότε τα συμπτώματα διαφέρουν ποιοτικά. Μπορεί μια εκφυλιστική ρήξη μηνίσκου να παρουσιάζεται με συμπτώματα όπως συνεχής πόνος στο γόνατο, υποτροπιάζουσα ενδοαρθρική συλλογή, διαταραχή της βάδισης και δυσκαμψία του πάσχοντος σκέλους, κ.ά.

Σημαντικό για τον ασθενή είναι να αναγνωριστεί έγκαιρα η ρήξη αλλά και ο τύπος της ρήξης του μηνίσκου. Η διάσωση όσο το δυνατό μεγαλύτερου τμήματος υγιούς μηνίσκου αποτελεί πλέον τον προγνωστικό παράγοντα για το μέλλον του πάσχοντος γόνατος.

Εφόσον δεν έχει προηγηθεί οξύς τραυματισμός του πάσχοντος γόνατος τότε η ακτινογραφία θεωρείται περιττή και χάσιμο χρόνου.

Η διάγνωση της ρήξης μηνίσκου ξεκινά με την καλή κλινική εξέταση μιας και υπάρχουν δοκιμασίες (κλινικά test) που δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας. Ασφαλώς για να μπορέσει να ταυτοποιηθεί ο τύπος της ρήξης είναι απαραίτητη η διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας σε 3 επίπεδα.

Το σημείο και η έκταση της ρήξης του μηνίσκου θέτει και τη θεραπευτική προσέγγιση από τον ορθοπαιδικό χειρουργό. Κάποιες περιπτώσεις απαιτούν άμεση συρραφή και διάσωση του μηνίσκου – ιδιαίτερα σε ασθενείς νεαρής ηλικίας - ενώ άλλες χρήζουν απλής μερικής μηνισκεκτομής. Σπάνια, παρίσταται η ανάγκη μεταμόσχευσης μηνίσκου.

Οι θεραπευτικές επιλογές σε μια ρήξη μηνίσκου είναι ποικίλες και πάντοτε πρέπει να είναι απόφαση του θεράποντος ιατρού. Σε όλες τις περιπτώσεις χρησιμοποιείται η αρθροσκοπική μέθοδος και σε πολύ σπάνιες βλάβες η mini-open ελάχιστα επεμβατική χειρουργική αποκατάστασης.

Η θεραπεία θα ορισθεί από τη μαγνητική τομογραφία που έχει προηγηθεί και έχει θέσει τη διάγνωση.

Ρήξεις που είναι κοντά στη ζώνη θρέψης και αιμάτωσης του μηνίσκου (κόκκινη ζώνη) πρέπει υποχρεωτικά να συρράπτονται γιατί η δυναμική επούλωσης της ρήξης είναι υψηλή. Οι υπόλοιπες ρήξεις θα πρέπει να διαχειρίζονται με αρθροσκοπική μηνισκεκτομή – μερική ή σπανιότερα υφολική.

Στις τεχνικές συρραφής χρησιμοποιούνται εξειδικευμένα εργαλεία και ράμματα για τους μηνίσκους, τα οποία είναι προϊόντα υψηλής τεχνολογίας. Τοποθετούνται με τη βοήθεια της αρθροσκοπικής κάμερας και στα κατάλληλα χέρια μπορούν να διασώσουν ένα τραυματισμένο μηνίσκο.

Η μεταμόσχευση μηνίσκου αποτελεί μια ακόμη πιο απαιτητική χειρουργική επέμβαση, σπάνια εφαρμόζεται αλλά σε κάποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητη. Το μόσχευμα είναι τις περισσότερες φορές ανθρώπινο πτωματικό ενώ αν υπάρχει έστω και μικρό κομμάτι μηνίσκου για να στηριχθεί το μόσχευμα, τότε μπορεί να είναι και συνθετικό.

Η αρθροσκόπηση είναι μια ταχεία, καθαρή, κλειστή και μικρής βαρύτητας επέμβαση στην άρθρωση του γόνατος η οποία δίνει άμεσα λύση στο πρόβλημα. Η σύγχρονη τεχνολογία επιτρέπει να γίνονται θεραπευτικές παρεμβάσεις μέσα από οπές μικρότερες από ½ εκατοστό.

Ο ασθενής επιστρέφει σπίτι του την ίδια ημέρα, βαδίζει άμεσα χρησιμοποιώντας ειδικούς νάρθηκες και επιστρέφει σύντομα στην εργασία του.

Οι ρήξεις των μηνίσκων αποτελούν συχνές και σημαντικές βλάβες του γόνατος στις οποίες οφείλει τόσο ο ασθενής όσο και ο ορθοπαιδικός να δίνουν τη μέγιστη σημασία. Και αυτό γιατί όσο νωρίτερα αναγνωριστεί η ανάγκη για θεραπεία, τόσο μεγαλύτερη επιτυχία θα έχει η χειρουργική παρέμβαση και τόσο καλύτερο θα είναι το μέλλον του γόνατος.

Αν μια ρήξη μηνίσκου αφεθεί χωρίς θεραπεία, τότε η άρθρωση του γόνατος θα συνεχίσει να φθείρεται λόγω παρουσίας αυξημένων τριβών. Προοδευτικά ο μηνίσκος θα αποδιοργανωθεί, θα εκφυλιστεί και θα προκαλεί επανειλημμένες φλεγμονές στο γόνατο, με αποτέλεσμα να επηρεαστεί – με την πάροδο του χρόνου –  ο χόνδρος του γόνατος και να αναπτυχθεί αρθρίτιδα.

Σε περίπτωση εμφάνισης αρθρίτιδας στο γόνατο, τότε με μαθηματική ακρίβεια θα χρειαστεί επέμβαση αντικατάστασης (ολική αρθροπλαστική) για να ανακουφιστούν οριστικά τα συμπτώματα. Η αντικατάσταση αποτελεί μια αρκετά βαρύτερη επέμβαση για το γόνατο σε σχέση με την αρθροσκόπηση.

Οι σύγχρονες θεραπείες στα σωστά χέρια δίνουν ολοκληρωμένες λύσεις προς όφελος του ασθενούς. Οπότε μην αφήνετε τον πόνο να σας γονατίσει.